Toto Ward

Zal er maar meteen aan beginnen. 'k Weet dat jullie branden van nieuwsgierigheid (zelfrelativering is toch het mooiste wat er bestaat ;-)).

Er zijn 3 afdelingen pediatrie. De eerste week stond ik op de chronische, vorige week op de kritische en deze week op acute. Niet dat er een vreselijk strikte regeling getroffen is over welk kind waar belandt (dat zou zeer verwonderlijk zijn voor hier), maar de dingen verlopen hier toch min of meer georganiseerd (zeker vergeleken met gynaeco/VLK). Er zijn bijvoorbeeld voldoende artsen, deze volgen hun patientjes nauwgezet en er is een dagelijkse ronde met supervisie. Het is dus al minder waarschijnlijk dat je zelf plots volle verantwoordelijkheid zou dragen over leven en dood. De dood is natuurlijk dichter nabij dan op een belgische afdeling pediatrie. Wat me (alweer) vooral is opgevallen de laatste weken is het gebrek aan diagnostische en therapeutische middelen. Voornamelijk dit veroorzaakt hier sterfte of ander lijden (als de patient natuurlijk al in het ziekenhuis geraakt). Het uit zich op 2 manieren:
Ofwel is de diagnostische test of de therapie onmogelijk omdat deze simpelweg niet beschikbaar is in of rond Mbarara. Bijvoorbeeld een CT scan (bij vermoeden van hersenabces) of klepherstel (bij hartfalen door beschadigde hartkleppen na reumatische koorts). Dit laatste hebben we hier al vaak gezien. Deze patientjes worden dan gewoon op ontwaterende GM gezet om het hart wat te ontlasten, maar de prognose is zonder twijfel infaust zonder operatie (operaties aan het hart zijn naar ik vernomen heb alleen mogelijk in Nairobi???).
Ofwel is de diagnostische test of therapie wel mogelijk in Mbarara maar niet gratis en kan de patient (de ouders in dit geval) het niet betalen. En dan is het simpel, geen geld is geen leven.
Alweer zijn het dus de socio-economische en politieke onderliggende redenen die je met je rug tegen de muur plaatsen. Ook al wil je helpen, het kan niet...

Er wordt dan ook vaak empirisch behandeld (zonder dat je weet wat de oorzaak is gewoon een paar medicamenten met een breed spectrum in de patient pompen en zien wat er gebeurt, een soort beredeneerd gokken). Dit doen de artsen dus uit noodzaak, het is alleszins beter dan nietsdoen en in de meeste gevallen komt het kind er zo ook wel door.

Je ziet hier heel veel malaria, longontstekingen, diarree met uitdroging en malnutritie, alle in levensbedreigende stadia. Verder zijn er ook heel veel patientjes HIV+ (gelukkig wordt de retrovirale medicatie gratis ter beschikking gesteld). Je ziet hier ook dagelijks gevallen van meningitis, TBC, hartfalen, nierfalen en ook opvallend veel lymfomen. Niet echt onschuldige pathologie dus.

Werken op de Toto Ward is wel een belevenis. Vooral op de afdeling kritische zieke patientjes ligt het overvol. Drie kinderen in een eenpersoonsbed is de norm, de moeders op een krukje ernaast (slapend of voedend). Die mama's (en soms ook wel eens een papa ;-)) verblijven hier soms weken in het ziekenhuis op die manier (echt onvoorstelbaar), transport heen en weer naar huis is immers duur en meestal wonen ze toch te ver om dagelijks op en af te komen. Je moet je kind hier namelijk zelf voeden (er is hier geen ziekenhuiskeuken of zo en ook geen personeel dat zich daar mee bezighoudt). Als de opdracht van de arts dus luidt, 'elke 2 uur 100 ml melk' (vaak zo bij ondervoede kinderen) dan moet mamie daar dag en nacht voor opdraaien.
Het gekrijs en gejammer... daar mag je natuurlijk niet te veel op letten (want dan word je gek, maar dat zullen de pediaters in belgie mss ook wel zeggen).
De geur... de mousse matrassen worden ook hier nooit versverst en de kinderen zijn hier even incontinent als bij ons (en als ze ziek zijn zeker).

De chaos is dus alweer treffend aanwezig ;-) maar dat hoeft niet altijd slecht te zijn. Een beetje chaos is best aangenaam om in te vertoeven en zwarte kindjes kunnen ook heel lief in je ogen kijken, eens ze zich wat beter voelen :-)


Tot de volgende keer vriendjes!